Wat is lage rugpijn?

Lage rugpijn en de bijbehorende beperkingen kunnen in veel gevallen worden beschouwd als een multi-probleem. Er spelen meerdere factoren een rol zoals biologische, psychologische, sociale factoren. Ook co morbiditeit (andere aandoeningen) en pijnprocessen horen hierbij, ze beïnvloeden elkaar.

Een duidelijke oorzaak is meestal niet aantoonbaar. Ernstige oorzaken zoals fracturen en ontstekingen worden zelden gevonden (minder dan 1% van de mensen die met rugpijn de huisarts bezoekt).

Chronische rugpijn

Aanhoudende rugpijn door een veranderd beweegpatroon

Dat rugpijn lang kan aanhouden heeft te maken met verschillende factoren, in veel gevallen begint het met een (ooit) doorgemaakte acute rugpijnperiode. De hevige pijn die hierbij ontstaat zorgt voor verhoogde spierspanning, hierdoor wordt de rug erg stijf waardoor je anders gaat bewegen, meer rigide. In de eerste fase is dit functioneel omdat het je lichaam beschermd, maar na verloop van tijd zou dit minder moeten worden omdat de bescherming dan niet meer nodig is. Maar soms zien we dat de stijfheid niet volledig verdwijnt en er een ander beweegpatroon ontstaat. Dit rigide beweegpatroon is doorgaans niet extreem, het valt niet altijd op en doorgaans voel je dit zelf niet. Een gedegen onderzoek is nodig om dit in kaart te brengen.

De gevolgen van een meer rigide en stijf beweegpatroon is dat de rug meer gespannen blijft, het krijgt meer belasting te verduren omdat het minder soepel is. Bewegingen worden ook meer monotoon, dat betekent dat het met minder afwisseling gaat bewegen. De belasting verplaatst zich en steeds dezelfde structuren worden belast, terwijl een ander deel van de rug wordt “vastgezet” door de spierspanning.

Het is belangrijk dit patroon met behulp van specifieke oefeningen te doorbreken om de vicieuze cirkel te doorbreken.

Veranderingen bij chronische lage rugpijn

Wetenschappelijk onderzoek heeft onder andere de onderstaande veranderingen bij chronische lage rugpijn aangetoond:

  • De rug wordt stijver en minder soepel gebruikt tijdens dagelijkse activiteiten;

  • Bewegingen worden langzamer uitgevoerd;

  • De samenwerking tussen verschillende spieren verloopt minder goed, zowel tijdens stilstaan als bij beweging;

  • Bij tillen worden rugspieren eerder aangespannen, blijven langer aangespannen en worden meerdere spieren tegelijk onnodig aangespannen;

  • Er is sprake van verminderde balans;

  • Er zijn aanwijzingen dat mensen minder goed aanvoelen wat hun lichaam doet en in welke houding ze zich bevinden (proprioceptie);

  • De reactietijd is vertraagd tijdens verschillende taken.

Je brein kan pijn verergeren maar ook verminderen

Omdat je anders beweegt, en zeker als je je daarbij ook zorgen maakt zal de pijn langer aanhouden. Je hersenen zullen in dat geval chemische stoffen aanmaken die de pijn beïnvloeden. Deze stoffen (cholecystokinine) zorgen ervoor dat pijngerelateerde zenuwsignalen vanuit het bedreigde lichaamsdeel worden versterkt. Je voelt dus meer pijn, ook als er helemaal niet meer schade is. Dit stofje wordt met name aangemaakt wanneer je je zorgen maakt over je klachten of als mensen in je omgeving (dit kunnen ook zorgverleners zijn) aangeven dat er iets mis is met je rug. Hoe je denkt over je klachten beïnvloed dus voor een groot deel of de klachten chronisch worden.

Brein kan pijn verergeren of verminderen

Pijndemping

Om pijn te verminderen, kan het brein chemische stoffen vrijgeven die zenuwsignalen blokkeren en waardoor je dus minder pijn zal ervaren. Dit helpt je om beter en soepeler te gaan bewegen en de vicieuze cirkel te doorbreken. Dit interne pijnstillende systeem noemen we “centrale pijn inhibitie”. De stofjes die hierbij een rol spelen zijn:

  • Dopamine
  • Serotonine
  • Dynorfine
  • Endorfine
  • Enkefaline
  • Noradrenaline
  • Endocannabinoide

Deze stofjes worden aangemaakt in de onderstaande hersengebieden:

Deze centrale pijndemping wordt geactiveerd door het brein, maar de pijnstillende chemische stoffen komen vrij in het gehele lichaam.

Neurowetenschappelijke pijneducatie

Het activeren van dit pijndempende systeem kun je leren. Centrale pijndemping kan je zenuwen rustiger maken. Dit vereist in de eerste plaats kennis van hoe pijn werkt en hoe chronische pijn ontstaat. Alleen met deze kennis kun je zelf weer de regie krijgen over je lichaam. Een belangrijk onderdeel van de training zal dus bestaan uitvoorlichting.

Daarnaast zullen gerichte “intensieve hoog aerobe” oefeningen ervoor zorgen dat de aanmaak van pijninhiberende stoffen door de hersenen worden aangemaakt. Zeker in het begin van de training zullen deze oefeningen een belangrijke rol spelen in de revalidatie.

Voordelen van revalideren bij Revives

Multidisciplinair eerste lijns
revalidatie centrum
Geen wachtlijst, frequente training & behandeling vaak al binnen 1 week
Een verwijzing van de huisarts bij chronische indicatie is vaak al voldoende